Przez 63 dni heroicznie walczyli z hitlerowskim okupantem- mowa o powstańcach, którzy oddawali życie, by Polska stała się wolną. Wśród nich 130 osób związanych z Ziemią Łomżyńską. W związku z 80. rocznicą wybuchu Powstania Warszawskiego w mieście można oglądać wystawę: ,,Łomżyniacy – uczestnicy Powstania Warszawskiego – Powstańcze biogramy”, poświęconą lokalnym bohaterom. Każdy z nich to historia na długi film – mówi Anna Jankowska, kierownik łomżyńskiego oddziału Archiwum Państwowego w Białymstoku:
-Udało się nam ustalić, że w Powstaniu Warszawskim z terenu Łomży i okolic wzięło udział ok. 130 uczestników. Osoby, które brały udział w Powstaniu Warszawskim, to głównie mieszkańcy miasta. Osoby z naszych terenów, to Ci, którzy się tutaj urodzili, albo kończyli szkoły.
Wśród 130 powstańców związanych z Ziemią Łomżyńską 34 to kobiety, m.in.: Maria Dębowska ps. ,,Ilonka”, Julia Krajewska ps. ,,Żaba” czy Bronisława Romanowska ps. ,,Sosna”:
-Były, to sanitariuszki, ale zanim wybuchło Powstanie uczyły przyszłe sanitariuszki, jak opatrywać rannych, jak robić zabiegi pielęgniarskie. Bohaterki, które uczestniczyły nie z bronią w ręku, a z bandażem, opatrunkiem.
Bohaterowie z Ziemi Łomżyńskiej są przykładem tego, że w Powstaniu brały udział całe rodziny:
-Przykładem, że całe rodziny brały udział w Powstaniu są Irena i Barbara Gac, dwie siostry. Jedna z nich była sanitariuszką, druga łącznikiem. Kolejna rodzina, to siostry cioteczne Wanda Monke i Nela Zygmunta Andruszkiewicz, które również były sanitariuszkami.
Powstanie Warszawskie było największą bitwą, stoczoną podczas II wojny światowej przez organizację podziemną z wojskami okupacyjnymi. Powstanie Warszawskie pochłonęło ogromną liczbę ofiar. Straty po stronie polskiej to 18 tys. zabitych i ok. 25 tys. rannych żołnierzy oraz ok. 120-200 tys. ofiar cywilnych. W czasie walk i po ich zakończeniu zniszczeniu uległo ok. 60% infrastruktury miasta.
